ทำไมเพื่อนไม่เหมือนเรา แล้วทำไมเราไม่เหมือนเพื่อน?

เพื่อทำความเข้าใจวัยพรีทีนที่ช่างซับซ้อนและไม่ชัดเจน พ่อแม่อาจจะต้องตั้งหลักจากความสงสัยของลูก ซึ่งอาจเป็นสัญญาณแรกที่กำลังบอกว่า พ่อแม่ต้องเตรียมตั้งรับวัยพรีทีนที่กำลังจะมาถึง

แล้วพ่อแม่ต้องเตรียมตัวอย่างไร เมื่อลูกกำลังเข้าสู่วัยพรีทีน?

คำตอบของคำถามนี้ ไม่มีสูตรสำเร็จหรือประโยคทองคำ เพราะหากเราเห็นตรงกันว่า วัยพรีทีน คือรากฐานของการเป็นวัยรุ่น และวัยเด็กคือรากฐานของพรีทีน นั่นหมายความว่า พ่อแม่อาจต้องรู้สึกมานานแล้วว่า ‘พ่อแม่จะซัพพอร์ตลูกนะ ในวันที่ลูกแย่’

แล้วพ่อแม่จะตั้งหลักอย่างไร ‘หมอแนต’ ดร.นพ.วรตม์ โชติพิทยสุนนท์ จิตแพทย์เด็ก-วัยรุ่น ชวนพ่อแม่เตรียมพร้อม ผ่านการตั้งหลักดังนี้

สัญญาณวัยพรีทีน

1. ลูกเริ่มสงสัยว่า “ทำไมเพื่อนดูเป็นผู้ใหญ่จัง ฉันยังดูเป็นยัยเพิ้งอยู่เลย” “ทำไมแต่งตัวเท่าไหร่ก็ไม่สวย/หล่อ สักทีนะ” “ทำไมฉันดูไม่เป็นสาวเหมือนอินฟลูเอนเซอร์ในไอจีเลยอะ” นั่นแสดงว่าลูกเริ่มเห็นความแตกต่างในตัวเอง สนใจตัวเอง และตั้งคำถามกับตัวเอง
2. หากเราตีวงของสมมุติฐานวัยพรีทีนไว้ที่อายุ 10-12 ปี แล้วตั้งหลักเตรียมพร้อมไว้ล่วงหน้าสัก 1-2 ปี เมื่อลูกเข้าสู่ช่วงรอยต่อนั้น พ่อแม่จะต้องให้ความมั่นใจว่า เขาจะเปลี่ยนผ่านไปอย่างลื่นไหลและมั่นคงที่สุด

พัฒนาการของวัยแรกรุ่น

1. มีความเชื่อมั่นในตัวเอง
2. เข้ากับเพื่อนได้
3. รักษาระยะห่างของความสัมพันธ์ได้
4. เอาตัวรอดจากสถานการณ์ที่ยากลำบากได้
5. มีสติปัญญาในการเรียนตามศักยภาพ
6. ควบคุมอารมณ์ได้

พ่อแม่ต้องเตรียมอะไรยังไง เมื่อลูกกำลังเข้าสู่วัยพรีทีน

1. ทำกิจกรรมเสริมสร้างทักษะ  เช่น กิจกรรมสร้างทักษะความเป็นผู้นำ กิจกรรมเสริมความกล้าแสดงออก กิจกรรมรู้จักตนเอง กิจกรรมจิตอาสา
2. ให้เวลาลูกจัดการอารมณ์ตัวเอง 
3. ค่อยๆ ปล่อยมือ ให้ลูกเติบโตด้วยตัวเอง 
4. พรีทีนคือวัยที่โตพอจะรับรู้คำอธิบายแล้ว บางครั้งจึงต้องอธิบาย ลูกอาจเข้าใจหรือไม่เข้าใจ ก็ไม่เป็นไร เช่น “การเปลี่ยนแปลงของพ่อแม่ ไม่ได้แปลว่าเราไม่รักหนู การที่เราแยกห้องนอนกันไม่ได้แปลว่าเราไม่รักกัน แต่มันคือการทำเพื่อให้หนูได้ฝึกตัวเอง และเติบโต”
5. เป็นปั๊มน้ำมัน: ทำให้ลูกรับรู้ว่าพ่อแม่จะอยู่ตรงนี้เสมอ 

ทำความเข้าใจวัยพรีทีนเพิ่มเติม ผ่านบทสัมภาษณ์ ‘หมอแนต’ ดร.นพ.วรตม์ โชติพิทยสุนนท์ ‘พรีทีน: ซับซ้อน-ไม่ชัดเจน-ถูกมองข้าม เข้าใจวัยแรกรุ่น ก่อนทุกอย่างจะสายเกินไป’ คลิก